Мусулман Диний Мекемелеринин Ортоосундагы Кызматташтык – ТМУнун жаңы башталган багыттарынын бири
Бул багытта алгачкы кадам катары, 2022-жылдын 15-апрелинде Стамбул шаарында ТМУнун Мүчө мамлекеттериндеги Диний иштер боюнча мекемелердин жетекчилеринин биринчи жыйыны уюштурулду. Катышуучулар түрк-ислам баалуулуктарын сактоо жана диний мекемелер ортосунда бекем кызматташтык түзүү зарылдыгын, ошондой эле исламофобияга жана радикализмге каршы биргелешкен күрөшүүнүн маанилүүлүгүн белгилешти.
Андан соң, 2022-жылдын 6-майында Түркистан шаарында ТМУнун Диний иштер боюнча мекемелердин жетекчилеринин экинчи жыйыны болуп өттү. Ошол эле учурда “Түрк элдеринин ислам цивилизациясынын өнүгүшүнө кошкон салымы” аттуу эл аралык илимий-практикалык конференция жогорку диний жетекчилердин катышуусунда уюштурулду. Бул конференцияда түрк-мусулман дүйнөсүнө гана эмес, дүйнөлүк күн тартибиндеги маселелерге, өзгөчө исламофобияга, ксенофобияга, экстремизмге жана радикализмге каршы күрөштүн маанилүүлүгү баса белгиленди.
2022-жылдын 14-15-сентябрында Казакстандын Нур-Султан шаарында өткөн Дүйнөлүк жана Салттуу дин лидерлеринин 7-конгрессине ТМУнун Башкы катчысы катышты. Конгрессте дүйнөлүк диний диалогдун негизги маселелерин камтыган декларация кабыл алынып, ал дүйнө жүзүндөгү өкмөттөргө, саясий лидерлерге жана эл аралык уюмдарга жол көрсөтүүчү документ болуп эсептелет. Конгресстин алкагында ТМУнун мусулмандарын бириктирген диний лидерлердин жыйыны уюштурулуп, ошондой эле дүйнөлүк жана салттуу дин лидерлери менен эки тараптуу жолугушуулар өткөрүлдү.
2022-жылдын 19-20-октябрында Баку жана Шуша шаарларында ТМУнун Мусулман Диний Башкармаларынын Кеңешинин үчүнчү жыйыны болуп өттү. Жетекчилер Азербайжандын бошотулган аймактарын жана 2023-жылдагы Түрк дүйнөсүнүн маданий борбору болгон Шушаны зыярат кылышты. Шушада ТМУ мусулмандарынын диний лидерлери «ТМУ Мусулман Диний Башкармаларынын Кеңешин түзүү тууралуу жобо» документине кол коюшуп, бул түрк мамлекеттеринин диний иштер жаатындагы кызматташтыгын чыңдоодо маанилүү кадам болду. Диний лидерлер “ТМУ Мусулман Диний Башкармаларынын Кеңешинин Биргелешкен билдирүүсүн” да кабыл алып, анда диний иштерди жакшыртуу, конкреттүү долбоорлорду өнүктүрүү жана биргелешкен илимий-диний борборлорду түзүү менен тиешелүү түзүмдөр арасындагы байланыштарды бекемдөө милдетин өзүнө алган.
Акыры, ТМУ Мусулман Диний Башкармаларынын Кеңешинин 4-жыйыны 2023-жылдын 24-25-ноябрында Ташкентте өттү. Жыйындын натыйжасында тараптар “Экстремизмге Исламдын мамилеси” тууралуу документти жарыялоону, “Фатва Координациялык тобун” түзүүнү, диний маселелер боюнча илимий изилдөөлөрдү жүргүзүүнү, диний билим берүү мекемелери арасында тажрыйба алмашуу программасын уюштурууну жана түрк-ислам цивилизациясынын баалуулуктарын чагылдырган биргелешкен форум өткөрүүнү макулдашышты.
