Turk Davlatlari Tashkiloti (TDT) — bu Turk davlatlari o‘rtasida keng qamrovli hamkorlikni rivojlantirishga bag‘ishlangan hukumatlararo tashkilotdir. Tashkilot 2009 yilda Naxchivan bitimi imzolanishi bilan tashkil etilgan.
TDTning aʼzo davlatlari quyidagilardan iborat: Ozarbayjon, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Turkiya va O‘zbekiston. Tashkilot quyidagi davlatlarga kuzatuvchi maqomini bergan: Vengriya (2018), Turkmaniston (2021), Shimoliy Kipr Turk Respublikasi (2022) va Iqtisodiy Hamkorlik Tashkiloti (ECO) (2023).
Turkiy davlatlar tashkiloti organlari
» Davlat rahbarlari kengashi
» Tashqi ishlar vazirlari kengashi
» Oqsoqollar kengashi
» Martabali davlat xizmatchilari qo‘mitasi
» Kotibiyat faoliyati
“Tashkilotning asosiy qaror qabul qiluvchi organi, Davlat rahbarlari kengashi boʻlib, unga muddatli raislik qiluvchi mamlakat (alifbo tartibida) raislik qiladi. Faoliyatlar Istanbulda joylashgan Kotibiyat tomonidan muvofiqlashtiriladi va qo‘llab-quvvatlanadi. Ayni paytda davriy prezidentlik vakolati Ozarbayjon tomonidan boshqarilmoqda.
Tashkilot doirasida tashkil etilgan Turk xalqlarining eng chuqur odatiga aylangan “ota” va “aqil” shaxsga murojaat qilish va maslahat berish muassasasi bo‘lgan Oqsoqollar kengashi Turkiy davlatlar tashkilotining doimiy maslahatlashuv organidir. Istanbulda boʻlib oʻtgan 8-TDT sammitida Oqsoqollar kengashi faoliyatini yanada samaraliroq qilish va katta tajribaga ega oqsoqollardan tashkil topgan Kengashdan koʻproq foyda olish maqsadida, Oqsoqollar kengashi toʻgʻrisidagi nizom Davlat rahbarlari tomonidan yangilandi va Kengash raisi etib turkiyalik oqsoqol Binali Yildirim tayinlandi.
Shu bilan birga, Anqara shahridagi “Xalqaro Turk madaniyati tashkiloti” (TURKSOY), Boku shahridagi Turkiy tilli davlatlar parlament assambleyasi (TURKPA), Ostona shahridagi Xalqaro Turk akademiyasi, Bokudagi Turk madaniyati va merosi jamg‘armasi hamda Turk madaniyati va Istanbuldagi Turkiya Savdo-sanoat palatasi va Turkiya investitsiya fondi kabi mavjud hamkorlik mexanizmlari uchun soyabon tashkilotdir.
