Məqsədlər

Türk Dövlətləri Təşkilatının Sənaye, Elm, Texnologiya və İnnovasiya (ISTI) sahəsində əməkdaşlığının məqsədi birgə tədqiqat, innovasiya və sənaye inkişafını təşviq etmək, rəqəmsal və yaşıl transformasiyanı gücləndirmək və dayanıqlı inkişaf və rəqabət qabiliyyətini dəstəkləyən daha güclü bir innovasiya ekosistemi yaratmaqdır.

Çərçivə

Nazir və İşçi Qrup Görüşləri

ISTI üzrə 1-ci Nazir və İşçi Qrup Görüşü 25–26 oktyabr 2024-cü il tarixlərində Türkiyənin İstanbul şəhərində keçirilib və Türkiyə Respublikasının Sənaye və Texnologiya Nazirliyi tərəfindən ev sahibliyi olunub.

• Nazirlər İstanbul Bəyannaməsini qəbul edib, Elmi-Tədqiqat və İnkişaf (R&D), Kiçik və Orta Sahibkarlıq (SMEs), innovasiya ekosistemləri, yaşıl və rəqəmsal transformasiya, metrologiya, məhsul təhlükəsizliyi, standartlaşdırma, sənaye mülkiyyəti və kosmik texnologiyalar üzrə əməkdaşlıq üçün geniş proqram təqdim ediblər.
• Qeyd olunan sahələr üzrə alt işçi qrupların yaradılmasını nəzərdə tutan İcra Planı (Implementation Plan) təsdiqlənib.

ISTI üzrə 2-ci Nazir Görüşü 2025-ci ildə  Azərbaycanın Bakı şəhərində keçiriləcək, İstanbul Bəyannaməsinin icrasına davam ediləcək və razılaşdırılmış Fəaliyyət Planı (Action Plan) üzrə irəliləyiş qiymətləndiriləcək. 

Layihələr

İstanbul Bəyannaməsi (2024) və onun Fəaliyyət Planına uyğun olaraq, TDT Sənaye, Elm, Texnologiya və İnnovasiya (ISTI) sahəsində praktik əməkdaşlığı aşağıdakı təşəbbüslər vasitəsilə irəli aparır:

• Elmi-Tədqiqat və İnkişaf Əməkdaşlığı (Research & Development Collaboration – R&D) – birgə layihələr, ekspert biliklərinin paylaşılması və elmi-texnoloji əməkdaşlığı dəstəkləyəcək maliyyələşdirmə mexanizmlərinin araşdırılması.
• Elmi-Tədqiqat və Təqaüd Proqramları (Scientific Research and Fellowship) – üzv və müşahidəçi dövlətlər arasında təqaüd proqramlarının və tələbə mübadiləsi fəaliyyətlərinin təşkili.
• Sənayedə Süni İntellekt və Rəqəmsal Transformasiya (Artificial Intelligence & Digital Transformation in Industry – AI) – sənaye istehsalı üçün süni intellekt tətbiqləri və rəqəmsal inkişaf proqramları üzrə əməkdaşlıq.
• İnnovasiya Ekosistemi İnkişafı (Innovation Ecosystem Development) – Üzv Dövlətlərdə TEKNOFEST və texnologiya festivallarının təşkili, texnoparklar arasında əməkdaşlıq və gənclərə yönəlik Elmi-Texnoloji və İnnovasiya (STI) proqramları.
• İnvestisiya Fondu və Sahibkarlıq (Investment Fund and Entrepreneurship) – risk kapitalı əməkdaşlığının təşkili, startaplar üçün tərəfdaşlıqlar və “İnvestisiya və Ticarət Əməkdaşlığı Platforması”nın yaradılması.
• Kiçik və Orta Sahibkarlığın İnkişafı (SME Development – SMEs) – Türkiyənin TEKMER modeli kimi ən yaxşı təcrübələrin paylaşılması, sənaye Kiçik və Orta Sahibkarlığı (industrial SMEs) üçün təşviq fəaliyyətləri və TDT Kiçik və Orta Sahibkarlıq Anlaşma Memorandumu (OTS SME MoU)-nun izlənməsi.
• Metrologiya (Metrology) – təlim proqramları və TDT Regional Metrologiya Təşkilatının (TURKMET) yaradılması planı.
• Məhsul Təhlükəsizliyi (Product Safety) – uyğunluq, bazar nəzarəti, yoxlama sistemləri üzrə təcrübə mübadiləsi və test infrastrukturlarının inkişafı.
• Standartlaşdırma və Uyğunluğun Qiymətləndirilməsi (Standardization & Conformity Assessment) – texniki məsləhət, laboratoriya əməkdaşlığı, təlim və halal keyfiyyət infrastrukturunun gücləndirilməsi və standartların vahidliyinin təmin olunması üzrə layihələr.
• Sənaye Əməkdaşlığı və Mülkiyyət (Industrial Collaboration & Property) – sənaye zonalarında əməkdaşlıq, sənaye mülkiyyəti üzrə ekspert mübadiləsi, Əqli Mülkiyyət Hüquqları (IPR) üzrə tövsiyələr və təklif edilən Ümumi Türk Patent Təşkilatı Common Turkic Patent Organization CTPO).
• Kosmik Texnologiyalar (Space Technologies) – kosmosdan sülh məqsədli istifadənin təşviqi, ekspert mübadiləsi, birgə potensialın artırılması və Kosmik Texnologiya Konfransları vasitəsilə əməkdaşlıq (Türkiye 2024, Azerbaijan 2025).

Sənaye, Elm, Texnologiya və İnnovasiya (ISTI) çərçivəsi gələcəyə yönəlmiş əməkdaşlıq platformasıdır. Bakı şəhərində TDT Daxili İşlər Nazirlərinin ikinci Görüşündə birgə təşəbbüslər genişləndirilib. Yeni layihələr qəbul olunub və Üzv Dövlətlər və Müşahidəçi Dövlətlərin strateji texnologiya sektorlarında inteqrasiyası dərinləşdirilib.