Біріккен Ұлттар Ұйымының Адам мекендері жөніндегі бағдарламасы (БҰҰ АМБ) – БҰҰ Бас Ассамблеясы тарапынан қалалар мен елді мекендердің әлеуметтік және экологиялық тұрақтылығын ілгерілету мандатын алған, БҰҰ жүйесінде урбанизация және адам қоныстануы мәселелері бойынша басты мекеме болып табылады.
Серіктестікті орнату
2023 жылғы 27 ақпан: Түркі мемлекеттері ұйымы мен БҰҰ АМБ Ыстанбұлда орналасқан ТМҰ Хатшылығында Түркі мемлекеттерінде әлеуметтік және экологиялық тұрақты қоныстануды ілгерілету мақсатында қалалық даму саласындағы ынтымақтастықты реттейтін Өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойды. Негізгі бағыттар:
- Қалалық басқару саласында әлеуетті арттыру;
- Қала деңгейіндегі басқару құрылымдары мен қатысу бюджетін қолдау;
- Қалалық басқару бойынша деректер жинау және талдау жүргізу;
- Басқару реформаларын қолдау мақсатында жұртшылықты ақпараттандыру науқандарын ұйымдастыру;
- Түркі мемлекеттері үшін Өңірлік Қалалық Форум құру.
Ынтымақтастық шеңберін кеңейту
2023 жылғы 18 қыркүйек: Нью-Йоркте өткен БҰҰ Бас Ассамблеясының 78-сессиясы барысында ТМҰ Бас хатшысы, Бас хатшының орынбасары және БҰҰ АМБ атқарушы директоры кездесті. Кездесуде келесілер талқыланды:
- Нақты іс-шаралар, межелі кезеңдер және мерзімдері көрсетілген ынтымақтастық бойынша жұмыс жоспарының жобасы;
- Қалалық даму мәселелері мен бастамаларын ілгерілетуге арналған алаң ретінде жоспарланған Әзербайжанның 2-ші Ұлттық Қалалық Форумына дайындық;
- Ыстанбұлда БҰҰ АМБ кеңсесінің ресми ашылуына дайындық – бұл кеңсе өңірлік ынтымақтастық үшін маңызды рөл атқармақ.
Жоғары деңгейдегі қала құрылысы жөніндегі кездесулер
2023 жылғы 30 қыркүйекте ТМҰ мүше мемлекеттерінің қала құрылысына жауапты министрлері Бакуде бас қосты. Кездесуді Әзербайжанның Қала құрылысы және сәулет жөніндегі мемлекеттік комитетінің төрағасы өткізді. Жиынға мүше мемлекеттердің және БҰҰ АМБ ұйымының өкілдері қатысты. Қалалардың алдында тұрған сын-қатерлерді еңсеру үшін үйлестірілген қала құрылысы қажеттілігі талқыланды.
Стратегиялық тақырыптар мен міндеттемелер
ТМҰ Бас хатшысы ынтымақтастықтың келесі стратегиялық бағыттарына тоқталды:
- Цифрлық дәуірдегі жасыл технологиялар мен ақылды қалаларды дамыту (ТМҰ-ның 8-ші Ыстанбұл саммитінде қаралған);
- ТМҰ аясында ақылды қалалар жөніндегі сарапшылар мен IT мамандар платформасын құру;
- Төзімді, тұрақты және инклюзивті қалалық жоспарлауды дамыту;
- БҰҰ АМБ атқарушы директоры урбанизация проблемаларын шешуге арналған жаһандық және өңірлік тетіктер бойынша пікір бөлісті.
Негізгі басымдықтар мен болашақ ынтымақтастықтар
Делегация басшылары төмендегі бағыттардың маңыздылығын атап өтті:
- Тұрақты урбанизация және тұрғын үймен қамтамасыз ету;
- Климаттың өзгеруіне бейімделу және қаржыландыру тетіктері;
- Қалалық жаңғырту мен өңірлік серіктестікке арналған бірлескен жобалар.
