Әділет министрліктері арасындағы ынтымақтастық

 ТМҰ Әділет министрлерінің 1-ші кездесуі 2024 жылғы қыркүйекте Астанада өтті. Кездесу барысында тараптар ТМҰ мүше мемлекеттері арасындағы құқық және әділет саласындағы ынтымақтастық бағыттарын айқындайтын Астана декларациясына қол қойды.

Әділет министрліктері арасындағы ынтымақтастықты дамыту 2022-2026 жылдарға арналған ТМҰ Стратегиясында және Түркі әлемі – 2040 көзқарасын жүзеге асыру мақсатында қабылданды.

Ішкі істер министрліктері арасындағы ынтымақтастық

 ТМҰ Ішкі істер министрлерінің 1-ші кездесуі 2024 жылғы қыркүйекте Қырғызстанның Чолпон-Ата қаласында өтті.

Кездесу барысында министрлер қылмысқа, оның ішінде терроризмге, экстремизмге, киберқылмысқа, есірткі және психотроптық заттарды және олардың прекурсорларын заңсыз өндіру мен таратуға, заңсыз көші-қонға, адам саудасына, мигранттарды заңсыз тасымалдауға, органдар саудасына қарсы күресті тереңдету, сондай-ақ қауіпсіздік, қылмыспен күрес және қылмыскерлерді іздестіру салаларында ақпарат алмасу, оның ішінде қылмыстық істер бойынша ақпарат алмасу жөніндегі ынтымақтастықты нығайтуға ниетті екендіктерін жариялады.

Жоғарғы соттар конференциясы аясындағы ынтымақтастық

ТМҰ-ға мүше және бақылаушы мемлекеттердің Жоғарғы сот төрағаларының алғашқы кездесуі Әзербайжан Республикасының Жоғарғы сотының бастамасымен 2023 жылғы қазан айында Шуша қаласында өтті.

Кездесу барысында ТМҰ-ға мүше және бақылаушы мемлекеттердің Жоғарғы сот төрағалары Шуша декларациясына қол қойды, онда Жоғарғы соттар конференциясын құру туралы келісілді.

Конференцияның мақсаты – ТМҰ елдерінің Жоғарғы соттары арасындағы ынтымақтастықты күшейту, сот жүйесі мен сот әкімшілігіндегі үздік тәжірибелер мен идеялар алмасуды дамыту.

Түркия Республикасының Жоғарғы кассациялық сотының бастамасымен ТМҰ Жоғарғы соттарының конференциясы 2025 жылғы 7 мамырда Анталия қаласында өтті. Конференция барысында тараптар ТМҰ Жоғарғы соттарының Анталия жарғысына қол қойды. Құжатта ТМҰ Жоғарғы соттары конференциясының институционалдық құрылымы мен ұйымдастырушылық құрылымы, қызмет ету және жұмыс тәртібі бойынша ережелер мен қағидалар анықталған.

Бас прокурорлар кеңселері арасындағы ынтымақтастық

 ТМҰ-ға мүше мемлекеттердің Бас прокурорлар кеңселері арасындағы ынтымақтастық механизмі 2021 жылы Бакуде өткен ТМҰ-ға мүше мемлекеттердің Бас прокурорларының алғашқы кездесуінде құрылды.

Бұл механизмнің мақсаты – ақпарат алмасу, құқықтық көмек сұраныстары бойынша ынтымақтастық, тұрақты кездесулер мен кеңестер өткізу, сондай-ақ заңнамалардағы өзгерістер бойынша бірлескен оқу бағдарламаларын ұйымдастыру болып табылады.

Бас прокурорлардың 2-ші кездесуі 2023 жылы Анкарада, ал 3-ші кездесуі 2024 жылы Бішкекте өтті. 

Судьялар кеңестері арасындағы ынтымақтастық

 Судьялар кеңестерінің алғашқы кездесуі 2015 жылы Ыстанбұлда өтті.

 Түркия Республикасының Судьялар кеңесінің бастамасымен Судьялар кеңесі төрағаларының 2-ші кездесуі 2024 жылғы мамырда Ыстанбұлда өтті. Кездесу барысында тараптар ынтымақтастық механизмін одан әрі институционализациялау және дамыту үшін негіз қалыптастыратын Декларацияға қол қойды.

Бұл механизм ТМҰ-ға мүше және бақылаушы мемлекеттердің Судьялар кеңестері арасындағы ынтымақтастықты нығайту арқылы құқық үстемдігін, бейтарап және тәуелсіз сот төрелігін қамтамасыз етуге қызмет етеді.

Түркі сот кадрларын оқыту желісі аясындағы ынтымақтастық

ТМҰ-ға мүше және бақылаушы мемлекеттер 2022 жылы Ыстанбұлда қол қойылған Түркі сот кадрларын оқыту желісі туралы Өзара түсіністік туралы меморандумға негізделе отырып, Түркі сот кадрларын оқыту желісін (TJTN) құрды. TJTN – бұл мүше және бақылаушы мемлекеттердегі судьялар, прокурорлар және судьялар мен прокурорлардың кандидаттарын/көмекшілерін оқытатын Түркі сот академиялары мен мекемелерінің желісі болып табылады.

2023 жылы Түркия Республикасының Әділет академиясының бастамасымен TJTN-нің 1-ші және 2-ші онлайн кездесулері, сондай-ақ TJTN-нің Киберқылмыстар жөніндегі Құрылтайы және Түркі құқық тарихы жөніндегі халықаралық Құрылтайы тиісінше Бурсада және Анкарада өтті.

2024 жылғы маусымда Бакуде TJTN аясында Түркі мемлекеттерінің құқық қорғау тәжірибесіндегі сандық трансформация және интеграция жөніндегі халықаралық конференция өткізілді.

Нотариустар одағы аясындағы ынтымақтастық

Түркі әлемі Нотариустар одағын құру туралы Өзара түсіністік туралы меморандумға 2023 жылғы қазан айында Анкарада қол қойылды. 

Өзара түсіністік туралы меморандум нотариат саласындағы өзара ынтымақтастық аясын дамыту мен кеңейтуге бағытталған.

Cooperation among the Ministries of Interior/Internal Affairs

The 1st Meeting of the Ministers of Interior/Internal Affairs was held in September 2024 in Cholpon-Ata. 
During the Meeting, the Ministers declared their determination to deepen cooperation in fight against crime, including terrorism, extremism, cybercrime, illicit production and trafficking in narcotic and psychotropic substances and their precursors, irregular migration, human trafficking, migrant smuggling, trafficking in organs etc., as well as to exchange information, including on criminal cases in the areas of security, fight against crime, and in the search for criminals.
The 2nd Meeting of the Ministers of Interior/Internal Affairs of the OTS was held on 23 May 2025 in Baku.