Адамгершілік мәселелер бойынша ынтымақтастық – Түркі мемлекеттері ұйымының жаңа басталған бағыттарының бірі.
Түркі мемлекеттері ұйымы өзінің мүше және бақылаушы мемлекеттері арасында гуманитарлық көмек, төтенше жағдайларды басқару және шұғыл әрекет ету бойынша ынтымақтастықты белсенді түрде дамытуда. 2021 жылғы 21 сәуірде онлайн форматында ТМҰ Қызыл Жарты ай қоғамдары басшыларының 1-ші кездесуі өткізілді. Кездесу пандемияға қатысты мәселелер, әлеуетті арттыру, тәжірибе алмасу және бірлескен гуманитарлық әрекеттерді нығайту тақырыптарына арналды.
Гуманитарлық және COVID-19-ға қарсы әрекет ету
COVID-19 пандемиясына жауап ретінде ТМҰ 2020 жылғы 10 сәуірде «COVID-19-ға қарсы күрестегі ынтымақтастық және бірлік» тақырыбында Төтенше саммит өткізді. Вакцина тарату бастамасы аясында 2021 жылғы 6 желтоқсанда Буркина-Фасо мен Того елдеріне 611,200 доза Sinovac вакцинасы жеткізілді.
Апаттар және төтенше жағдайларды басқару
- ТМҰ Апаттар және төтенше жағдайларды басқару министрлерінің алғашқы кездесуі 2022 жылғы 21 желтоқсанда Түркияның Анкара қаласында өтті. ТМҰ мүше және бақылаушы мемлекеттерінің министрлері мен өкілдері апаттарды басқару бойынша ынтымақтастық стратегияларын талқылады. Кездесу барысында ТМҰ Азаматтық Қорғау Механизмінің Жол картасы қабылданды.
- Төтенше жағдайларды басқару бойынша екінші министрлер кездесуі 2023 жылғы 7 қыркүйекте Бакуде өтті. Бұл кездесуде бірлескен апаттарға жауап беру маңыздылығы тағы да расталды. Кездесу нәтижесінде «Төтенше жағдайларды басқару бойынша екінші министрлер кездесуінің Декларациясы» қабылданды, сондай-ақ қатысушылар «Баку-2023 Халықаралық жаттығуына» қатысты.
- 2024 жылғы қарашада Бішкекте өткен ТМҰ-ның 11-ші саммиті кезінде ТМҰ Азаматтық Қорғау Механизмін құру туралы Келісімге ресми түрде қол қойылды, бұл төтенше жағдайларды басқару және апаттарға әрекет ету саласындағы ынтымақтастықты институционализациялаудың маңызды кезеңі болып саналады.
Түркі Қызыл Желі
2024 жылғы қазанда Бішкекте Түркі мемлекеттері ұйымының мүше мемлекеттерінің – Әзербайжан, Қазақстан, Қырғызстан, Түркия және Өзбекстан – Қызыл Жарты ай және Қызыл Крест қоғамдарының басшылары Түркі Қызыл Желісін құру туралы меморандумға қол қойды. Меморандум 2024 жылғы қарашада Қырғыз Республикасында өткен Түркі мемлекеттері ұйымының Мемлекет басшыларының 11-ші саммитінде ратификацияланды. Түркі Қызыл Желі гуманитарлық операциялардың тиімділігін арттыруды, білім мен тәжірибе алмасуды жақсартуды көздейді. Желі хатшылығы Түркияда орналасады және әлемдегі ең ірі гуманитарлық ұйымдардың бірі – Түрік Қызылайының басшылығымен жұмыс істейді.
