9. Diaspora Əməkdaşlığı

9. Diaspora Əməkdaşlığı

    Türk Dövlətləri Təşkilatının çoxşaxəli siyasi əməkdaşlığının konkret nəticələrindən biri də diasporalar arasında əməkdaşlıqdır. Üzv dövlətlərin qlobal imicini yaxşılaşdırmaq və xalqlarımızın yaşadığı ölkələrdə ictimai rəyə təsir etməkdə fəal rol oynamaq Türk Dövlətləri Təşkilatının əsas məqsədlərindən biridir.
 

Bu anlayış çərçivəsində TDT indiyədək Diaspora işlərinə cavabdeh nazirlər və qurum rəhbərlərinin altı görüşünü və TDT ölkələrinin aidiyyəti qurumlarının ekspertlərindən ibarət yeddi Əlaqə Qrupu görüşünü təşkil edib. Bu görüşlər üzv dövlətlər arasında əməkdaşlıq və gələcək fəaliyyətləri müzakirə etmək məqsədilə keçirilir. TDT ölkələrinin birgə səylərinin nəticəsi olaraq "Türk Diasporasının Birgə Fəaliyyət Strategiyası" qəbul edilib. Strategiya sənədində Türk diasporalarının məqsəd və əsas prioritetləri, eləcə də gələcək fəaliyyət istiqamətləri ilə bağlı əsas qiymətləndirmələr əks olunub. Üzv dövlətlər həmçinin Türk diasporalarına dair hər il "Birgə Fəaliyyət Planları" hazırlayırlar ki, bu da onların yaşadıqları mühitdə baş verən hadisələrə kollektiv yanaşma formalaşdırmaq məqsədi daşıyır. Bundan əlavə, üç "Türk Diasporası Forumu" təşkil olunub, burada dünyanın müxtəlif ölkələrindən yüzlərlə diaspora QHT nümayəndəsi, alimlər, diaspora iş adamları, mətbuat nümayəndələri və tələbələr iştirak edərək diasporalarımızın hazırkı reallıqları, gələcək ehtiyacları və gözləntiləri, habelə daha yaxşı koordinasiya üçün müzakirələr aparıblar.

Qeyd olunan əsas sənədlərdə müəyyən edilmiş istiqamətlər əsasında TDT üzv və müşahidəçi dövlətlərinin mərkəzi diaspora qurumları arasında müntəzəm olaraq "Təcrübə Mübadiləsi" və "Təcrübə Proqramları" təşkil edir. Bu görüşlər aidiyyəti qurumlara hüquqi əsaslar, institusional strukturlar, ölkə daxilində və xaricdəki fəaliyyətlər haqqında məlumat və təcrübə mübadiləsi aparmaq imkanı verir. Proqramlar həmçinin TDT ölkələrinə Türk diasporalarının həyatının hüquqi, sosial, iqtisadi, mədəni və təhsil aspektləri üzrə geniş məlumat mübadiləsi aparmağa imkan yaradır. Digər aidiyyəti dövlət qurumları da diaspora icmalarına yönəlik fəaliyyətlərini təqdim edirlər. İki "İmkanların Artırılması üzrə Təlim" proqramı Berlin və Nyu-Yorkda keçirilib və müxtəlif diaspora QHT-lərinin xaricdəki nümayəndələrini bir araya gətirərək daha yaxşı koordinasiya və əməkdaşlığı təmin etmək məqsədi daşıyır.

TDT "3 Oktyabr – Türk Dövlətləri Əməkdaşlıq Günü" və "Novruz" bayramlarını mərkəzi dövlətin səfirliyinin ev sahibliyi etdiyi qəbul mərasimləri ilə qeyd edir. Bu tədbirlərə üzv və müşahidəçi dövlətlərin diplomatik nümayəndələri və diaspora nümayəndələri, qəbul edən ölkənin diplomatik korpusu və rəsmi şəxsləri dəvət olunur. Oxşar tədbirlər Budapeştdəki TDT nümayəndəliyi tərəfindən də təşkil olunur.

TDT diaspora gənclərini, sahibkarları və alimləri xüsusi proqramlarda bir araya gətirərək onların arasında koordinasiyanı yaxşılaşdırmaq və TDT çərçivəsində davam edən əməkdaşlıqda onları daha güclü bağlarla birləşdirməyə çalışır. Bu məqsədlə TDT üçüncü ölkələrdəki Türk diasporasından olan gənclərin üzv dövlətlərdə xüsusi düşərgələrdə bir araya gəldiyi Diaspora Gənclər Forumu təşəbbüsünü başlatdı. Bu düşərgələrdə gənclərin əsas ehtiyac və gözləntiləri, eləcə də Türk diaspora gəncləri arasında daha çox əlaqələndirmənin təmin olunması üçün gələcək fəaliyyət planları müzakirə edilir.