Council of Heads of States (CHS)

The Council of Heads of State is the main decision-making body of the OTS where the main guidelines of the Organizations are determined by the leaders of the Member States. The country hosting the regular OTS Summit assumes the Chairpersonship of the Organization until the following regular summit and chairs the CHS session(s). The CHS meetings, known as the OTS Summits, are held under a specific theme of cooperation. To date, the OTS has convened 11 formal and 2 informal and 2 extraordinary CHS meetings (Summits).

The last regular CHS session was convened on the occasion of the 11th OTS Summit held on 6 November 2024 in Bishkek. 

Devlet Başkanları Konseyi (DBK)

Devlet Başkanları Konseyi, Teşkilatın ana hatlarının Üye Devletlerin liderleri tarafından belirlendiği TDT'nin ana karar alma organıdır. TDT Zirvesine ev sahipliği yapan ülke, bir sonraki olağan zirveye kadar Teşkilatın Başkanlığını üstlenir ve DBK oturum(lar)ına başkanlık eder. TDT Zirveleri olarak bilinen DBK toplantıları belirli bir işbirliği teması altında gerçekleştirilir. TDT bugüne kadar 11 resmi ve 2 gayri resmi ve 2 olağanüstü DBK toplantısı (Zirveler) düzenlemiştir. Son olağan Zirve 6 Kasım 2024 tarihinde Bişkek'te düzenlenmiştir. 

Council of Foreign Ministers (CFM)

The Council of Foreign Ministers constitute the second highest organ of the Organization of Turkic States after the Council of Heads of State. The CFM, as one of the principal platforms to discuss the main issues of the OTS and take necessary decisions that would guide the Organization, has so far held 28 meetings.  

In principle, the CFM regularly convenes on the occasion of the annual Summits of the Heads of State. It can also assemble in informal and extraordinary formats to discuss the topics of mutual concern. For instance, it has become a customary practice to hold informal CFM meetings of the OTS on the sidelines of the UN General Assembly in New York since 2011. Moreover, when needed, Foreign Ministers gather at the Extraordinary sessions of the CFM. So far, 5 Extraordinary CFM meetings were held within the framework of the OTS where the Member States came together to discuss certain pressing issues high on their agenda. Out of 28 CFM meetings held so far, 12 were informal and 5 were extraordinary sessions.

The last regular meeting of the CFM was convened preceding the 11th OTS Summit held on 6 November 2024 in Bishkek, to finalize the documents to be signed by the Heads of State, as well as discussed various issues on the agenda of the Organization.

Dışişleri Bakanları Konseyi

Dışişleri Bakanları Konseyi, Türk Devletleri Teşkilatı'nın Devlet Başkanları Konseyi'nden sonra en yüksek ikinci organıdır. TDT'nin ana konularının görüşüldüğü ve Teşkilata yön verecek temel kararların alındığı başlıca platformlardan biri olan Dışişleri Bakanları Konseyi bugüne kadar 28 toplantı gerçekleştirmiştir.  

Prensip olarak Dışişleri Bakanları Konseyi, her yıl düzenlenen Devlet Başkanları Zirveleri vesilesiyle toplanmaktadır. Ayrıca, karşılıklı önem arz eden konuları görüşmek üzere gayri resmi ve olağanüstü formatlarda da bir araya gelebilir. Örneğin, 2011'den bu yana New York'taki BM Genel Kurulu'nun marjında TDT gayrı resmi Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısının düzenlenmesi geleneksel bir uygulama haline gelmiştir. Ayrıca, ihtiyaç duyulduğunda Dışişleri Bakanları Olağanüstü Dışişleri Bakanları toplantısında da bir araya gelmektedirler. Bugüne kadar, Üye Devletlerin gündemlerindeki bazı acil konuları görüşmek üzere TDT çerçevesinde bir araya geldikleri 5 Olağanüstü Dışişleri Bakanları Toplantısı gerçekleştirilmiştir. Bugüne kadar gerçekleştirilen 28 toplantıdan 12'si gayri resmi, 5'i ise olağanüstü olarak gerçekleştirilmiştir.

Dışişleri Bakanları son olarak Bişkek'te 6 Kasım 2024 tarihinde düzenlenen TDT 11. Zirvesi evvelinde, Devlet Başkanları tarafından imzalanacak belgelere son şeklini vermek ve Teşkilat gündemindeki çeşitli konuları görüşmek üzere bir araya gelmişlerdir.

Council of Elders (CoE)

In line with the Turkic history and tradition, Member States decided to constitute the Council of Elders (CoE) as an advisory-consultative mechanism while establishing then called Turkic Council. CoE is inscribed in Nakhchivan Agreement as one of the organs of the Turkic Council together with the Council of Heads of State (CHS), Council of Foreign Ministers (CFM), Senior Officials Committee (SOC), and the Secretariat.
 
With its high-level members possessing huge experience mainly in bureaucracy, statesmanship or academia, CoE submits opinions, recommendations, programs, projects and proposals to the CFM and CHS for the promotion of the cooperation among the Turkic States within the framework of the Organization of Turkic States (OTS). They can also facilitate the implementation of the ongoing projects of the OTS or help overcome some problematic points with their experience.

CoEs main purpose is to support the preservation and development of high spiritual and moral values of history, culture, language and traditions of the peoples of Member States. For this purpose, its members attend international conferences, seminars, workshops, and other initiatives aiming at promoting cooperation among the Member States. CoE is also tasked with conducting other activities assigned by the CHS.

The CoE, having strengthened its structure with some amendments adopted at the 8th Summit of the OTS held in Istanbul on 11 November 2021, has convened 16 times so far, and the last meeting was held on 28-29 November 2024 in Budapest.

Aksakallar Konseyi (AK)

Üye Devletler, Türk Konseyi'ni kurarken Türk tarihi ve geleneği doğrultusunda bir danışma-istişare mekanizması olarak Aksakallar Konseyi'ni (AK) oluşturmaya karar vermişlerdir. AK, Devlet Başkanları Konseyi (DK), Dışişleri Bakanları Konseyi (DBK), Kıdemli Memurlar Komitesi (KMK) ve Sekretarya ile birlikte Türk Konseyi'nin organlarından biri olarak Nahçıvan Anlaşması'nda yer almıştır.
 
Özellikle bürokrasi, devlet veya akademi dünyasında büyük deneyime sahip üst düzey üyeleriyle AK, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) çerçevesinde Türk Devletleri arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi için DK ve DBK'ya görüş, tavsiye, program, proje ve teklifler sunar. Ayrıca TDT'nin devam eden projelerinin uygulanmasını kolaylaştırabilir veya deneyimleriyle bazı sorunlu noktaların aşılmasına yardımcı olabilirler.
 
AK'nin temel amacı, Üye Devletlerin halklarının tarih, kültür, dil ve geleneklerinin yüksek manevi ve ahlaki değerlerinin korunmasını ve geliştirilmesini desteklemektir. Bu amaçla, AK üyeleri uluslararası konferanslara, seminerlere, çalıştaylara ve Üye Devletler arasında işbirliğini teşvik etmeyi amaçlayan diğer girişimlere katılır. AK ayrıca DB tarafından verilen diğer faaliyetleri yürütmekle de görevlidir.
 
11 Kasım 2021 tarihinde İstanbul'da düzenlenen TDT 8. Zirvesinde kabul edilen bazı değişikliklerle yapısı güçlendirilen TDT Aksakallar Konseyi bugüne kadar 16 kez toplanmış olup, son toplantısı 29 Kasım 2024 Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de gerçekleştirilmiştir.
 
Halihazırda her Üye ve Gözlemci Devlet, kendi vatandaşları arasından Türk Dünyasında saygınlığı ve itibarı olan bir büyüğünü dört yıllık bir dönem için AK'ye atamaktadır. Yeni yapısıyla AK, İcra Kurulu Başkanı olarak görev yapan bir Başkana sahiptir. Sekretaryaya ev sahipliği yapan en yaşlı ülke olarak Türkiye, AK'nin ilk Başkanını atamış olup, bunu resmi isimlerinin İngilizce alfabetik sırasına göre dönüşümlü olarak diğer Üye Devletler takip edecektir. Başkan, TDT ve Türk İşbirliği Teşkilatları (TÜRKPA, TÜRKSOY, Türk Akademisi ve Türk Kültür ve Miras Vakfı) ile Türk Devletleri İşbirliği Teşkilatları Koordinasyon Komitesi toplantılarında AK'yi temsil eder ve Üye Devletlerin muvafakatıyla uluslararası örgütlerin ilgili toplantılarına katılır.
 
AK ilke olarak yılda iki kez toplanır ve kararları oybirliği ile alınır. AK, ihtiyaç duyulması halinde Başkan'ın çağrısı veya Konsey üyelerinden birinin talebi üzerine olağanüstü olarak da toplanabilir. AK'nin öneri ve tavsiyeleri DBK ve DB için tavsiye niteliğindedir. AK’nin sekretarya işleri TDT Sekretaryası tarafından yürütülür.

Turkic World Vision - 2040 and the OTS Strategy 2022-2026

Approved by the Heads of State at the 8th Summit of the OTS on 12 November 2021 in Istanbul, the Turkic World Vision – 2040 constitutes a framework containing main guidelines of cooperation and coordination in the Turkic World in the trajectory of 2040.

The main objective is to set out a shared vision for the future and the concrete measures necessary in various areas to move the relations of Member States from cooperation towards gradual integration. The Vision 2040 has set bold goals translating the will and the interests of Member States into a unique vision for the future that will, to a large extent, shape the strategic orientation of the Turkic cooperation. Nevertheless, the Vision 2040 is designed as a living and dynamic document, which will continue to evolve through transparent consultations among the Member States, further determine the Organization’s long-term goals and define where the Member States want to be in 2040.

Goals of the Vision 2040 are strategic, visionary, and in line with the global development agenda, but also authentic, supportive to the history, tradition, identity, resources, and specific development needs of Member States. The main pillars of Vision 2040 have been designed so that the achievements might be accelerated and challenges transformed into opportunities.

With the adoption of Vision 2040, the OTS has made a decisive shift towards a more streamlined, better integrated, and result-oriented approach to implementing its activities. The key long-term targets of the Vision 2040 were determined to seize the opportunity and benefits of closer cooperation among the OTS countries.

The Strategy for 2022-2026 was designed based on the agreed priorities enshrined in the Turkic World Vision-2040. As a living document, which will continue to evolve through transparent consultations among the Member States, the Strategy constitutes practical steps and targets to be reached collectively by the Member States in 5-year working periods. The document is assisting and facilitating joint responses, as well as helping the Turkic States in their own development goals.

Türk Dünyası 2040 Vizyonu ve TDT Stratejisi 2022-2026

Devlet Başkanları tarafından 12 Kasım 2021 tarihinde İstanbul'da düzenlenen 8. Zirve'de onaylanan Türk Dünyası 2040 Vizyonu, 2040 yılı rotasında Türk Dünyası'nda işbirliği ve koordinasyonun ana hatlarını içeren bir çerçeve oluşturmaktadır.

Vizyonun temel amacı, geleceğe yönelik ortak bir vizyon ve Üye Devletlerin ilişkilerini işbirliğinden kademeli bir bütünleşmeye doğru ilerletmek için çeşitli alanlarda gerekli somut tedbirleri belirlemektir. 2040 Vizyonu, Üye Devletlerin iradesini ve çıkarlarını, Türk işbirliğinin stratejik yönelimini büyük ölçüde şekillendirecek benzersiz bir gelecek vizyonuna dönüştüren cesur hedefler belirlemektedir. Bununla birlikte 2040 Vizyonu, Üye Devletler arasında şeffaf istişareler yoluyla gelişmeye devam edecek, Teşkilatın uzun vadeli hedeflerini daha da belirleyecek ve Üye Devletlerin 2040 yılında olmak istedikleri konumu tanımlayacak yaşayan ve dinamik bir belge olarak tasarlanmıştır.

2040 Vizyonu'nun hedefleri stratejik, vizyoner ve küresel kalkınma gündemiyle uyumlu olmakla birlikte aynı zamanda özgündür ve Üye Devletlerin tarihini, geleneğini, kimliğini, kaynaklarını ve özel kalkınma ihtiyaçlarını desteklemektedir. 2040 Vizyonunun başlıca bileşenleri, kazanımların hızlandırılması ve zorlukların fırsatlara dönüştürülmesi yönünde tasarlanmıştır. 

TDT, 2040 Vizyonu'nun kabul edilmesiyle birlikte faaliyetlerinin hayata geçirilmesinde daha etkin, daha entegre ve sonuç odaklı bir yaklaşıma doğru ciddi bir şekilde yönelmiştir. Uzun vadeli hedefler, TDT ülkeleri arasında daha yakın işbirliğinin fırsat ve faydalarından yararlanmak üzere belirlenmiştir.

2022-2026 Stratejisi, Türk Dünyası 2040 Vizyonu'nda yer alan ve üzerinde mutabık kalınan öncelikler temelinde tasarlanmış bir belgedir. Üye Devletler arasında şeffaf istişareler yoluyla gelişmeye devam edecek yaşayan bir belge olan bu Strateji, 5 yıllık çalışma dönemlerinde Üye Devletler tarafından birlikte ulaşılacak pratik adımları ve hedefleri içermektedir. Belge, Türk Devletlerine kendi kalkınma hedeflerinde yardımcı olmanın yanı sıra ortak hareket etmelerine de destek olmakta ve kolaylaştırmaktadır.

Security Cooperation

Security cooperation has become increasingly significant within framework of the OTS due to recent global and regional developments and rising conventional and non-conventional security risks and challenges. This enhanced emphasis is underscored by key OTS documents such as the Summit Declarations, Turkic World Vision-2040, and OTS Strategy 2022-2026 documents.

Moreover, during the OTS Summits, the Heads of State have emphasized the importance of regular political and security consultations to ensure close coordination on political and security issues of common interest. They also underlined the need for a common security stance and concerted action in response to unpredictable changes and threats.

In this respect, the security consultations among the OTS Member States were ramped up and continued to be conducted at the level of the Secretaries of the National Security Councils (NSCs) of the Member State since 2022.

The first, second, and third meetings of the NSCs were held in Ankara, Tashkent, and Turkistan in 2022, 2023, and 2024 respectively. The Heads of State called for the continuation of the NSC meetings regularly. The fourth round of the OTS NSC meeting will be held in Kyrgyzstan in 2025.

At the security consultations, Member States elaborate on the existing security environment and emerging developments in the OTS region and the world. They discuss at length the current security threats and challenges targeting the OTS countries, as well as potential ramifications of certain regional and global situations and trends to the Turkic region. They pay emphasis on devising mechanisms within the framework of the OTS to enhance the existing security cooperation with concrete projects and programs.

Güvenlik İşbirliği

Son küresel ve bölgesel gelişmeler ve artan konvansiyonel ve konvansiyonel olmayan güvenlik riskleri ve zorlukları nedeniyle TDT çerçevesinde güvenlik alanında işbirliği giderek daha önemli hale gelmiştir. Bu artan önem, Zirve Bildirileri, Türk Dünyası 2040 Vizyonu ve TDT 2022-2026 Stratejisi gibi TDT'nin temel belgelerinde de vurgulanmıştır.

Ayrıca, TDT Zirveleri sırasında Devlet Başkanları, ortak çıkarları ilgilendiren siyasi ve güvenlik konularında yakın koordinasyon sağlamak için düzenli siyasi ve güvenlik istişarelerinin önemini vurgulamışlardır. Ayrıca, öngörülemeyen değişiklikler ve tehditler karşısında ortak bir güvenlik duruşu ve uyumlu eylem ihtiyacının da altını çizmişlerdir.

Bu bağlamda, TDT Üye Devletleri arasındaki güvenlik istişareleri artırılmış ve 2022'den bu yana Üye Devletlerin Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Sekreterleri düzeyinde yürütülmeye devam etmiştir.

MGK'ların birinci, ikinci ve üçüncü toplantıları sırasıyla 2022, 2023 ve 2024 yıllarında Ankara, Taşkent ve Türkistan'da gerçekleştirilmiştir. Devlet Başkanları, MGK toplantılarının düzenli olarak devam etmesi çağrısında bulunmuştur. TDT MGK toplantısının dördüncü turu 2025 yılında Kırgızistan'da gerçekleştirilecektir.

Güvenlik istişareleri kapsamında Üye Devletler, TDT bölgesinde ve dünyada mevcut güvenlik ortamını ve ortaya çıkan yeni gelişmeleri ele almaktadır. Üye Devletler, TDT ülkelerini hedef alan mevcut güvenlik tehditleri ve zorluklarının yanı sıra bazı bölgesel ve küresel durumların ve eğilimlerin Türk bölgesine olası etkilerini ayrıntılı olarak değerlendirmektedir. Mevcut güvenlik işbirliğini somut projeler ve programlarla geliştirmek üzere TDT çerçevesinde mekanizmalar geliştirilmesi planlanmaktadır.

Election Observer Missions

The Organization of Turkic States participates in the election processes of the Member States by commissioning international observer missions to ensure fair, transparent and democratic elections. The Missions are composed of the representatives of the Central Election Commissions of the Member States, members of academia of the OTS countries, and officials from the OTS Secretariat. Since 2011, the OTS has sent more than 40 International Observation Missions to the presidential and parliamentary elections as well as referenda taking place in the Member and Observer States to support the political participation in respective countries.

Seçim Gözlemci Heyetleri

Türk Devletleri Teşkilatı, adil, şeffaf ve demokratik seçimlerin sağlanması için uluslararası gözlemci heyetleri görevlendirerek Üye Devletlerin seçim süreçlerine katılmaktadır. Heyetler, Türk Devletleri Teşkilatı Sekretarya yetkilileri ve Üye Devletlerin Merkez Seçim Komisyonlarının temsilcilerinden oluşmaktadır. 2011 yılından bu yana, Türk Devletleri Teşkilatı, Üye Ülkelerde gerçekleştirilen 40'tan fazla Parlamento seçimleri, Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve Anayasa Referandumunu gözlemlemiştir. 

Representation Office in Budapest

Hungary became an observer member of the then called Turkic Council at the 6th Summit of the Turkic Council in Cholpon-Ata on 3 September 2019. It was a historic occasion for the OTS since the Organization realized its first enlargement since its foundation with Hungary’s obtention of observer status. 

In the aftermath of its official involvement with the OTS, Hungary has become a valuable partner of the brotherly Turkic States and was deeply incorporated in the ongoing cooperation structure of the Organization in a short span of time. Indeed, with its robust foreign policy orientation called “Eastern Opening”, Hungary has made valuable contributions to the OTS’s sectorial efforts particularly in the economic field. 

As a token of its committed cooperation with the OTS, Prime Minister of Hungary, H.E. Viktor Orbán, proposed to gear up the ongoing cooperation through the establishment of the “European Office of the OTS” in Budapest. Inaugurated in September 2019 with an official ceremony participated by the Foreign Ministers of the Member States and Hungary, the European Office has become a new center of attraction for boosting lucrative cooperation among the sides. The Office has been working to enhance relations of OTS with Hungary as well as to strengthen its ties with the European countries and institutions. The Office has been conducting and supporting programs and projects in the political, economic, historical, cultural areas and other fields of mutual interest; and facilitating the cooperation between business communities of the Member States and Hungary. It also has strong cooperation with the brotherly Turkic Cooperation Organizations, TURKSOY, TURKPA, Turkic Academy, Turkic Culture and Heritage Foundation, TIF and organize joint activities in Hungary.   

Establishment of the “Drought Prevention Institute” within the framework of the OTS Representation Office in Budapest at the Samarkand Summit in November 2022 is yet another testament to the productive cooperation between Hungary and the Turkic States.

Budapeşte Temsilcilik Ofisi

Macaristan, 3 Eylül 2019 tarihinde Colpon-Ata'da düzenlenen 6. Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi'nde o zamanki adıyla Türk Konseyi ve Türk Akademisi'nin gözlemci üyesi olmuştur.  Macaristan'ın gözlemci statüsü kazanmasıyla birlikte Teşkilat, kuruluşundan bu yana ilk genişlemesini gerçekleştirmiş ve bu durum TDT için tarihi bir gelişme olmuştur. 
 
Macaristan, TDT'ye resmi olarak katılımının ardından kardeş Türk Devletlerinin değerli bir ortağı haline gelmiş ve kısa bir süre içinde Teşkilatın süregelen işbirliği yapısına derinlemesine dahil olmuştur. Gerçekten de "Doğu Açılımı" olarak adlandırılan güçlü dış politika yönelimi ile Macaristan, TDT'nin özellikle ekonomik alandaki sektörel çabalarına değerli katkılarda bulunmuştur. 
 
Macaristan Başbakanı Sayın Viktor Orbán, TDT ile kararlı işbirliğinin bir göstergesi olarak, Budapeşte'de "TDT Avrupa Ofisi"nin kurulması yoluyla devam eden işbirliğinin hızlandırılmasını teklif etmiştir. Eylül 2019'da Üye Devletlerin ve Macaristan'ın Dışişleri Bakanlarının katıldığı resmi bir törenle açılan Avrupa Ofisi, taraflar arasında kazançlı işbirliğinin artırılması için yeni bir cazibe merkezi haline gelmiştir. Ofis, TDT'nin Macaristan ile ilişkilerini geliştirmenin yanı sıra AB, AGİT ve Visegràd Grubu gibi Avrupa kurumları ve Avrupa ülkeleriyle bağlarını güçlendirmek için çalışmaktadır. Ofis, siyasi, ekonomik, tarihi, kültürel alanlarda ve karşılıklı ilgi duyulan diğer alanlarda programlar ve projeler yürütmekte ve desteklemekte; Üye Devletlerin iş çevreleri ile Macaristan arasındaki işbirliğini kolaylaştırmaktadır. Ayrıca, kardeş Türk İşbirliği Kuruluşları TÜRKSOY, TÜRKPA, Türk Akademisi, Türk Kültür ve Miras Vakfı ve Türk Yatırım Fonu ile güçlü bir işbirliğine sahiptir ve Macaristan'da ortak faaliyetler düzenlemektedir.   
 
Kasım 2022'deki Semerkant Zirvesi'nde Budapeşte'deki TDT Temsilciliği çerçevesinde "Kuraklık Önleme Enstitüsü "nün kurulması, Macaristan ve Türk Devletleri arasındaki verimli işbirliğinin bir başka göstergesidir.

Cooperation among the Assistants/Advisors of the Heads of State on Foreign Policy Issues, and Political Consultations at the level of Deputy Foreign Ministers

The First Policy Planning Consultations of the Organization of Turkic States (OTS) was held on 24 June 2022 in Istanbul, Türkiye. The meeting was hosted by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Türkiye at the Headquarters of the OTS Secretariat. At the meeting, Parties exchanged views on the global strategic overview and perceptions on major current and future events to take place in the upcoming period. Parties further discussed the regional strategic outlook, political and economic developments in Europe and in Asia, as well as the role of the Organization of Turkic States in the contexts. Referring to the “Turkic World Vision 2040”, which was adopted at the 8th Summit of the OTS in Istanbul, Participants stressed the importance of enhanced and institutionalized cooperation and solidarity among the Member and Observer States to tackle the impacts of the regional and global implications. Political and economic developments, including the security and interconnectivity in Europe, Asia and beyond, were raised during the meeting. Parties agreed to transform the policy planning consultations into a regular mechanism among the relevant authorities of the Member and Observer States to discuss the issues high on the regional and global agenda.

During the Second Policy Planning Consultations of the Organization of Turkic States (OTS), which was hosted by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Azerbaijan on 18 May 2023 in Baku, the consultations focused on the global and regional strategic outlook, future development scenarios for the OTS, and the assessment of the spread of Turkic culture and languages around the world. Referring to the “Turkic World Vision 2040” and OTS Strategy for 2022-2026 documents the participants also stressed the importance of enhanced and institutionalized cooperation and solidarity among the Member and Observer States to tackle the impacts of the regional and global challenges. 

Based on the growing emphasis that the Heads of State have paid on holding consultations on regional and international issues affecting the interests of the Turkic World in order to develop a consolidated position among the Member States and their clear instruction to organize such consultations in case of emeging issues that would affect the interests of the Member States and hence require their common action, the Policy Consultations are decided to be organized among the Deputy Ministers of Foreign Affairs of the respective OTS countries.

Dış Politika Konularında Devlet Başkanlarının Yardımcıları/Danışmanları Arasında İşbirliği ve Dışişleri Bakan Yardımcıları Düzeyinde Siyasi İstişareler

Türk Devletleri Teşkilatı'nın (TDT) Birinci Politika Planlama İstişareleri 24 Haziran 2022 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Toplantı, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nın ev sahipliğinde TDT Sekretaryası Genel Merkezi'nde düzenlenmiştir. Toplantıda Taraflar, küresel stratejik gündem hakkında görüş alışverişinde bulunarak önümüzdeki dönemde gerçekleşmesi öngörülen önemli gelişmelere ilişkin düşüncelerini paylaşmışlardır.  Taraflar ayrıca bölgesel stratejik durum, Avrupa ve Asya'daki siyasi ve ekonomik gelişmeler ile Türk Devletleri Teşkilatı'nın bu bağlamdaki rolünü ele almışlardır. TDT’nın İstanbul'daki 8. Zirvesi'nde kabul edilen “Türk Dünyası 2040 Vizyonuna” atıfta bulunan katılımcılar, bölgesel ve küresel zorlukların üstesinden gelmek için Üye ve Gözlemci Devletler arasında geliştirilmiş ve kurumsallaşmış işbirliği ve dayanışmanın önemini vurgulamışlardır.  Toplantıda, Avrupa, Asya ve ötesindeki güvenlik ve bağlantısallık dâhil olmak üzere siyasi ve ekonomik gelişmeler de ele alınmıştır. Taraflar, bölgesel ve küresel gündemde yer alan öncelikli konuları görüşmek üzere politika planlama istişarelerini Üye ve Gözlemci Devletlerin ilgili makamları arasında düzenli bir mekanizmaya dönüştürme konusunda anlaşmışlardır.

8 Mayıs 2023 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nın ev sahipliğinde Bakü'de gerçekleştirilen TDT İkinci Politika Planlama İstişareleri sırasında görüşmeler küresel ve bölgesel stratejik görünüm, TDT’nin gelecekteki kalkınma senaryoları ve Türk kültürünün ve dillerinin dünya çapında yayılmasına odaklanmıştır. "Türk Dünyası 2040 Vizyonu" ve TDT 2022-2026 Stratejisi belgelerine atıfta bulunan katılımcılar, bölgesel ve küresel zorlukların etkileriyle mücadele etmek için Üye ve Gözlemci Devletler arasında gelişmiş ve kurumsallaşmış işbirliği ve dayanışmanın önemini vurgulamışlardır. 

Devlet Başkanlarının, Üye Devletler arasında konsolide bir pozisyon geliştirmek amacıyla Türk Dünyasının çıkarlarını etkileyen bölgesel ve uluslararası konularda istişarelerde bulunmaya verdikleri önemin artması ve Üye Devletlerin çıkarlarını etkileyecek ve dolayısıyla ortak hareket etmelerini gerektirecek konuların ortaya çıkması halinde bu tür istişarelerin düzenlenmesi yönündeki açık talimatlarına dayanarak, Politika İstişarelerinin ilgili TDT ülkelerinin Dışişleri Bakan Yardımcıları arasında düzenlenmesine karar verilmiştir.

Cooperation among Foreign Policy Research Centers

The cooperation process among the Official Foreign Policy Research Centers of the Member States was initiated by the Secretariat of OTS. The first meeting among the Official Foreign Policy Research Centers was hosted by the Center for Strategic Studies under the President of the Republic of Azerbaijan (SAM Azerbaijan) in Baku on 8 May 2015. The meeting was followed by the signing ceremony of the MoU among the Official Foreign Policy Research Centers of the Member States of the Organization of Turkic States.

As the implementation of the decision taken at the first meeting among the Official Foreign Policy Research Centers, SAM Türkiye prepared a special publication, ‘Fifth Summit of the Organization of Turkic States: A Raising Actor in Regional Cooperation in Eurasia’ devoted to the Fifth Summit of the Organization of Turkic States and it was presented to the Heads of State during the 5th Summit. Within the framework of this cooperation process, SAM Azerbaijan launched the internship for researchers from other Research Centers. As a result of this internship, the “Organization of Turkic States Countries: Infrastructure, Trade, Logistics, and Transportation\" Report was released in English as the special publication series of the SAM of Azerbaijan in November 2017. It was co-authored by SAM`s Research Fellow at the Economic Analysis and Global Affairs Department Mahir Humbatov, a PhD candidate at SOAS University of London and Kazım Sarı, Associate Professor at the Beykent University. This report aims to investigate the logistics and transportation potential of Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Türkiye, Uzbekistan and Turkmenistan. It also sheds light on the trade and economic relations of the mentioned countries, available infrastructure projects and the promising infrastructure development programs planned to be implemented in the near future. Organization of Turkic States and SAM Türkiye also published a special academic edition dedicated to the 25th anniversary of the Independence of the Member States of the Organization of Turkic States on the occasion of the 6th Summit of the Organization of Turkic States.

The 5th Meeting was hosted on 3 October 2019 in Baku by the Center for Analysis of the International Relations (AIR Centre) of the Republic of Azerbaijan. On the sidelines of this meeting, AIR Centre also organized an international conference, “Organization of Turkic States: the 10th Anniversary of the Nakhichevan Agreement”. During the meeting and the conference, the Parties discussed the perspectives of further cooperation among themselves, as well as had a panel discussion on problems and prospects of institutionalization and development of the Organization of Turkic States and future perspectives for cooperation among the Member States. Another Special Publication dedicated to the 10th Anniversary of the Nakhchivan Agreement was issued by the Secretariat and AIR Centre with the contribution of the Official Foreign Policy Research Centers of the Parties and Turkic Cooperation Organizations. The 6th Meeting was hosted by the National Institute for Strategic Studies of the Kyrgyz Republic in the format of a video conference call on 19 November 2020.

The 7th meeting of the Official Foreign Policy Research Centers of the Member and Observer States of the Organization of Turkic States hosted by the Center for Strategic Research of the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Türkiye was held in Istanbul on 10 December 2021. The panelists shared their views and proposals on the cooperation among the Member and Observer States along with the Vision document and its further implementation. The importance of strengthening collaboration in the field of economy and trade, and effective utilization of the joint economic and transit transport potential of the Member and Observer States was also underlined in the panel. Furthermore, the experts had productive discussions on the next steps, such as elaborating on issuing special publications on the “Turkic World Vision - 2040”, as well as using scholarship opportunities for their researchers, and exchanging works and publications related to the activities and projects of the Organization of Turkic States. The Parties also agreed to hold a conference in Shusha city, the cultural capital of Azerbaijan.

The 8th meeting of the Official Foreign Policy Research Centers of the Member and Observer States of the Organization of Turkic States hosted by the Institute for Strategic and International Studies under the President of the Republic of Uzbekistan in Tashkent on 14 October 2022. The meeting that was held on the topic “OTS space: prospects to develop trade and economic cooperation and transport and logistics interconnectedness”, brought together representatives of the Center of Analysis of International Relations of the Republic of Azerbaijan, the Kazakhstan Institute for Strategic Studies Under the President of the Republic of Kazakhstan, the National Institute for Strategic Studies of the Kyrgyz Republic, the Center for Strategic Research of the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Türkiye, the Institute for Strategic and Regional Studies of the Republic of Uzbekistan and Institute for Foreign Affairs and Trade of Hungary. Profile scientists and specialists from universities of Uzbekistan, including the University of World Economy and Diplomacy, Tashkent State University of Oriental Studies, Tashkent State Transport University also participated in the Conference.

The experts had detailed panel discussions on prospects of cooperation in the new geopolitical conditions, the untapped potential in the fields of industry, energy, agriculture and trade as well as transport and logistics connectivity of the OTS countries and shared their recommendations with the Secretariat of the OTS. The heads of delegations signed the Memorandum of Understanding on cooperation among the official research centers of the Member and Observer States for maintaining regular contacts and developing comprehensive cooperation in order to facilitate the further process of integration within the OTS. 

Dış Politika Araştırma Merkezleri arasında İşbirliği

Üye Devletlerin Resmi Dış Politika Araştırma Merkezleri arasında işbirliği süreci Sekretarya tarafından başlatılmıştır. Resmi Dış Politika Araştırma Merkezleri arasındaki ilk toplantı, 8 Mayıs 2015 tarihinde Bakü'de Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (SAM Azerbaycan) başkanlığındaki Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilmiştir. Toplantının ardından Türk Devletleri Teşkilatı Üye Devletleri Resmi Dış Politika Araştırma Merkezleri arasında Mutabakat Zaptı`nın imza töreni gerçekleştirilmiştir. 

Resmi Dış Politika Araştırma Merkezleri arasında yapılan ilk toplantıda alınan kararın uygulanması olarak SAM Türkiye tarafından, Türk Devletleri Teşkilatı`nın Beşinci Zirve'sine yönelik 'Türk Devletleri Teşkilatı Beşinci Zirvesi: Avrasya'da Bölgesel İşbirliğinde Yükselen Aktör' özel yayınını hazırlanmış ve Türk Devletleri Teşkilatı 5. Zirvesi'nde Devlet Başkanlarına sunulmuştur. Bu işbirliği süreci çerçevesinde SAM Azerbaycan, diğer Araştırma Merkezlerinden araştırmacılar için staj başlatmıştır. Bu staj sonucunda, Kasım 2017'de “Türk Devletleri Teşkilatı Ülkeleri: Altyapı, Ticaret, Lojistik ve Taşımacılık” Raporu, Azerbaycan SAM'ın özel yayın serisi olarak İngilizce yayınlanmıştır. SAM`ın Ekonomik Analiz ve Küresel İlişkiler Bölümü'nde Araştırma Görevlisi ve aynı zamanda Londra SOAS Üniversitesi'nde doktora adayı Mahir Humbatov ve Beykent Üniversitesi'nden Doçent Doktor Kazım Sarı tarafından ortak yazılmıştır. Bu rapor, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkiye, Özbekistan ve Türkmenistan`ın lojistik ve ulaşım potansiyelini araştırmayı amaçlamaktadır. Rapor aynı zamanda söz konusu ülkelerin ticari ve ekonomik ilişkilerine, mevcut altyapı projelerine ve yakın gelecekte uygulanması planlanan gelecek vaat eden altyapı geliştirme programlarına ışık tutmaktadır. Ayrıca Türk Devletleri Teşkilatı 6. Zirvesi vesilesiyle Türk Devletleri Teşkilatı ve SAM Türkiye tarafından Üye Devletlerin Bağımsızlığının 25. yıl  dönümüne ithafen özel bir akademik yayın hazırlanmıştır. 

TDT Dış Politika Araştırma Merkezleri 5. Toplantısına 3 Ekim 2019 tarihinde Bakü'de Azerbaycan Cumhuriyeti Uluslararası İlişkiler Analiz Merkezi (AIR Center) ev sahipliği yapmıştır. Aynı gün AIR Merkezi, “Türk Devletleri Teşkilatı: Nahçıvan Anlaşmasının 10. Yıldönümü” adlı uluslararası bir konferans da düzenlemiştir. Toplantı ve konferans sırasında, Taraflar aralarında daha fazla işbirliği perspektiflerini ele almış, ayrıca Türk Devletleri Teşkilatı`nın kurumsallaşması ve gelişmesine ilişkin sorunlar ve beklentiler ile Üye Devletler arasında işbirliğine ilişkin geleceğe yönelik meseleler hakkında bir panel oturumu düzenlenmiştir. Tarafların Resmi Dış Politika Araştırma Merkezleri ve Türk İşbirliği Teşkilatlarının katkılarıyla, Sekretarya ve AIR Merkezi tarafından Nahçıvan Anlaşması'nın 10. Yıldönümüne ithafen bir Özel Yayın daha yayınlanmıştır. Dış Politika Araştırma Merkezlerinin 6. Toplantısı, Kırgız Cumhuriyeti Ulusal Stratejik Araştırmalar Enstitüsü ev sahipliğinde 19 Kasım 2020 tarihinde video konferans formatında gerçekleştirilmiştir.

Türk Devletleri Teşkilatı Üye ve Gözlemci Devletleri Resmi Dış Politika Araştırma Merkezleri 7. Toplantısı Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi ev sahipliğinde 10 Aralık 2021 tarihinde İstanbul'da düzenlenmiştir. Panelistler, Vizyon belgesi ve uygulanmasının yanı sıra Üye ve Gözlemci Devletler arasındaki işbirliğine ilişkin görüş ve önerilerini paylaşmışlardır. Panelde, ekonomi ve ticaret alanındaki işbirliğinin güçlendirilmesinin, Üye ve Gözlemci Devletlerin ortak ekonomik ve transit taşımacılık potansiyelinin etkin kullanımının önemi de vurgulanmıştır. Uzmanlar ayrıca, “Türk Dünyası 2040 Vizyonu” hakkında özel yayınların yapılması, araştırmacıları için burs imkanlarının değerlendirilmesi, Türk Devletleri Teşkilatı`nın faaliyet ve projeleri ile ilgili çalışma ve yayınların paylaşılması gibi sonraki adımlar konusunda da verimli tartışmalarda bulunmuşlardır. Taraflar Azerbaycan'ın kültür başkenti olan Şuşa şehrinde bir konferans düzenlenmesi konusunda da mutabık kalmışlardır. 

Türk Devletleri Teşkilatı Üye ve Gözlemci Devletleri Resmi Dış Politika Araştırma Merkezleri 8. Toplantısı,  Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü ev sahipliğinde 14 Ekim 2022 tarihinde Taşkent'te gerçekleştirilmiştir.

“TDT alanı: ticari ve ekonomik işbirliği ile ulaştırma ve lojistik bağlantısallığı geliştirme umutları” konulu toplantı, Azerbaycan Cumhuriyeti Uluslararası İlişkiler Analiz Merkezi, Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına bağlı Kazakistan Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Kırgız Cumhuriyeti Ulusal Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi, Özbekistan Cumhuriyeti Stratejik ve Bölgesel Araştırmalar Enstitüsü ve  Macaristan Dışişleri ve Ticaret Enstitüsü  temsilcilerini bir araya getirmiştir. Toplantıya, Dünya Ekonomi ve Diplomasi Üniversitesi, Taşkent Devlet Doğu Araştırmaları Üniversitesi, Taşkent Devlet Ulaştırma Üniversitesi de dahil olmak üzere Özbekistan üniversitelerinden önde gelen bilim insanları, uzmanlar ve akademisyenler de katılmıştır.

Toplantıda uzmanlar, yeni jeopolitik koşullarda işbirliği umutları, TDT ülkelerinin sanayi, enerji, tarım ve ticaret gibi alanlardaki kapasiteleri ile ulaştırma ve lojistik bağlantısallığı konularını ayrıntılı olarak panel oturumlarında ele alarak, tavsiyelerini TDT Sekretaryası ile paylaştılar.  Toplantının devamında Heyet Başkanları, Teşkilat kapsamındaki entegrasyon sürecini kolaylaştırmak üzere düzenli temasların sürdürülmesi ve kapsamlı işbirliğinin geliştirilmesi için Üye ve Gözlemci Devletlerin Resmi Araştırma Merkezleri arasında işbirliğine ilişkin Mutabakat Zaptı'nı imlamışlardır.
 

Junior Diplomats Joint Training Program

In accordance with the “Cooperation Protocol among the Ministries of Foreign Affairs”, signed at the 3rd Summit of the Organization of Turkic States, “Junior Diplomats Joint Training Program” was incorporated into the activities of the Secretariat. The training program includes language courses aiming at familiarizing the participants with the languages of the Member States at the basic level, stressing common characteristics, as well as sessions on common Turkic history, international organizations,  negotiation techniques, public relations, role of international and regional organizations, security issues and foreign policy priorities, trade and transportation networks, conflicts in the region and common cultural diplomacy of the Turkic States.  The last 6th Joint Training Program was successfully implemented with the close collaboration of ADA University on 12-26 May 2019 in Azerbaijan.

This Training program is also included as a case study under the title of “South-South Cooperation and Diplomacy: Junior Diplomats Training Program (JDTP) to United Nations Office for South-South Cooperation Publication “South-South in Action on Peace and Development”, which was presented at BAPA+40 Side Event: South-South Cooperation on Peace and Development at the Second High-level United Nations Conference on South-South Cooperation in Buenos-Aires, Argentina on 19 March 2019. It is noted in the Publication that the Organization of Turkic States has devised a tailored training initiative in order to support the evolution of cooperation among young diplomats. Since the inception of the Program in 2014, 138 junior diplomats have benefitted from the training program; 65 of them were women.

Due to the pandemic the program was paused. The next is planned be held in Kazakhstan.

Genç Diplomatlar Ortak Eğitim Programı

Türk Devletleri Teşkilatı 3. Zirvesi'nde imzalanan “Dışişleri Bakanlıkları arasında İşbirliği Protokolü” uyarınca, Genç Diplomatlar Ortak Eğitim Programı Sekretarya faaliyetlerine dahil edilmiştir. Eğitim Programı katılımcıları temel düzeyde Üye Devletlerin dilleri ile tanıştırmanın yanı sıra, ortak Türk tarihi, kültürü, sanatı, Üye Ülkelerin dış politikasındaki öncelikli konular, bölgedeki uyuşmazlık konuları, bölgesel ve uluslararası örgütler, uluslararası enerji projeleri, bölgedeki ticaret ve ulaşım ağları, kamu diplomasisi, diplomatik yazışma usulleri, müzakere teknikleri gibi konuları kapsamaktadır. Son düzenlenen 6. Genç Diplomatlar Ortak Eğitim Programı, 12-26 Mayıs 2019 tarihlerinde Azerbaycan'da ADA Üniversitesinin yakın işbirliği ile başarıyla uygulanmıştır. Bu Eğitim programı aynı zamanda Arjantin'de 19 Mart 2019 tarihinde gerçekleştirilen İkinci Birleşmiş Milletler Güney-Güney İşbirliği Konferansı kapsamında düzenlenen BAPA +40 "Güney-Güney Barış ve Kalkınma Eylemi " temalı yan etkinlikte sunulan Birleşmiş Milletler Güney Güney Ofisi'nin “barış ve kalkınma için Güney-Güney” yayınına “Güney-Güney İşbirliği ve Diplomasi: Genç Diplomatlar Eğitim Programı” başlığı altında bir vaka çalışması olarak dahil edilmiştir. Yayında, Türk Devletleri Teşkilatı`nın genç diplomatlar arasındaki işbirliğinin gelişimini desteklemek için özel bir eğitim girişimi tasarladığı belirtilmektedir. Programın başladığı 2014 yılından bu yana, 65'i kadın olmak üzere 138 genç diplomat eğitim programından yararlanmıştır.

Pandemi sebebiyle ara verilen programın yedincisinin Kazakistan'da düzenlenmesi planlanmaktadır.