Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gümrük İdareleri Başkanları 11. Toplantısı, 8 Eylül 2025 tarihinde Türkistan'da gerçekleştirildi. Toplantıya üye ve gözlemci devletlerin yanı sıra Gürcistan'ın Gümrük İdareleri'nden üst düzey yetkililer ve temsilciler katıldı.
Toplantı, gümrük prosedürlerinin basitleştirilmesi, dijitalleşme ve sınır geçişlerinin verimliliğinin artırılması yoluyla Orta Koridor'un rekabet gücünün artırılmasına odaklandı. Ana konular arasında e-TIR sisteminin genişletilmesi, Tek Durak ve Tek Pencere mekanizmalarının benimsenmesi ve elektronik mühürler ve kargo takip sistemleri gibi modern teknolojilerin entegrasyonu yer aldı. TDT üye devletlerinden katılımcılar, gümrük modernizasyonu konusunda ulusal deneyimlerini paylaştılar ve gümrük hizmetlerinin dijitalleşmesi ile ilgili devam eden projeler hakkında güncel bilgiler verdiler.
Delegeler ayrıca, TDT bölgesinde ticareti ve sınır ötesi hareketliliği kolaylaştırmak için Yetkili Ekonomik Operatör (AEO) programlarının geliştirilmesi ve uyumlaştırılması konusunu da ele aldılar.
TDT Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Mirvokhid Azimov yaptığı konuşmada, Bişkek ve Budapeşte Bildirilerinde belirtilen hususların yerine getirilmesinin önemini vurguladı. Uluslararası ortaklarla daha yakın işbirliği ve verimli transit prosedürlerinin benimsenilmesi yoluyla Orta Koridor'u güçlendirme konusunda Devlet Başkanlarının talimatlarını bir kere daha vurguladı.
Toplantı, aşağıdaki önemli belgelerin imzalanmasıyla sona erdi:
- Gümrük İdareleri arasında Risk Yönetimi alanında İşbirliği konulu Mutabakat Zaptı
- Gümrük İdareleri arasında Gümrük Laboratuvarı alanında İşbirliği konulu Mutabakat Zaptı
- TDT Üye Devletleri Gümrük İdareleri Başkanları arasında TIR Sözleşmesi Ek 11'in Uygulanmasına İlişkin Ortak Bildiri (1975, Cenevre).
Taraflar ayrıca, sınır geçişlerini hızlandırmak, transit taşımacılığı iyileştirmek ve bölge genelinde dış ekonomik faaliyetler için elverişli koşullar yaratmak amacıyla Basitleştirilmiş Gümrük Koridoru Anlaşması kapsamında bir Pilot Proje'nin başlatılmasını hızlandırma konusunda mutabık kaldılar.
